Тыва дылывыс-ла дээр, Тыва үндезин ёзу-чанчылывыс-ла...
Тыва дылывыс-ла дээр, Тыва үндезин ёзу-чанчылывыс-ла дээр, Тыва төөгүвүс-ле дээр, ол хирезинде Тыва чонга ажыктыг үнелиг ажылдарымны ТӨӨГҮ группазының өлүр четкен, ишти ирик, адааргак хөөнүг админи делгереңгеи биле үндүрүп бербес чуве болган соонда, силерге мынчалдыр көргүзүп тайылбырлаптар болган-дыр мен чонум.
Шолбан сылдызын шынында Үгер сылдызы-дыр дээримге, дыка хөй Тыва чон билбейин турлар ышкаш.
Үш-Мыйгак сылдызын, шынында "мөңге Аңчы" сылдызы-дыр дээримге, база сайгарбайын турлар.
Чүге мен бо сылдыстарны мынча деп адап турарымны, силерге мен бо хүн кезээ-мөңгеде улуг секти салып каайн деп бодап алдым.
Шаанда ачамның сылдыстар дугайында, бир хөөреп олурган тывызыксыг чажыт төөгүзүн силерге көргүзүп тайылбырлап берейин, чүгле кончуг кичээңгейлиг болуп көрүңер.
Үе-дүптүң эгезинде каптагайның хамык (бөмбүрзектер) планеталарын болгаш сылдыстарын, дыка улуг Улу (дракон) сыырып каш олурда, ол саая-саая сылдыстар аразынга, алдын ча - согунуг мөңге Аңчы сылдызы турган чүве иргин.
Ол мөңге Аңчы сылдызы тургаш, алдын ча - согуну биле Улунуң улуг Үгер чүрээнче адар орта, хамык планеталар болгаш сылдыстар каптагайның дүвү чок булуңарынче тарадыр чаштай берген чүве-дир.
Оон ол мөңге Аңчы сылдыстың аткан алдын согуну, Улунуң улуг Үгер чүрээнде кезээ-мөңгеде Үгер сылдызы болуп кадалып арткан чүве-дир.
Мынчап келирге Анчы сылдыстын аткан согузунун изи (Млечный путь) Дээр-тии болуп арткан херечизи ол-дур.
Бо тывызыксыг тоолчургу төөгүзүнүң утказында Улу дээрге каптагай болуп турары ол-дур.
Ынчангаш бистиң бурун-шагда Тыва өгбелеривистиң Шагаа байырлалын, ай-хүн сылдыстардан көрүп тургаш демдеглеп ап чораан чажыдын, бөдүүн демир-үжүк биле чуруп айытым.
Шак ол чураан чуруумда Ай биле сылдыстар шак ол ындыг хевирге тургустуна бээрге, ёзулуг үндезин Шагаа байырлалының болур хүн демдээ ол-дур.
Бир эвес бо хире белен дайнап каан эртемни сайгарбайын баар болзуңарза, оон ыңай силер биле шуут чугаа төңгени ол.
Ылаңгыя Тываның эртемдээннери бо дугайын эки билген турар ужурлуг улус-дур бо херек чок.
